El pasado 29 de noviembre, aprovechando la invitación de la Dirección General de Formación Profesional e Innovación de la Consejería de Educación de la Región de Murcia para participar en el Congreso de Internacionalización, el Servicio Nacional de Apoyo visitó el CEIP Juan XXIII, donde imparte docencia Carmen Montoya, una de nuestras embajadoras eTwinning, y que actualmente se encuentra desarrollando un proyecto eTwinning con su alumnado. Continuar leyendo
Impulsa a metodoloxía STEAM no teu centro
EmbaixadoresSTEAM (Science, Technology, Engineering, Art and Mathematics) é unha metodoloxía que combina as seguintes disciplinas: Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñería, Arte e Matemáticas para que o noso alumnado aprenda de forma práctica e experiencial. A través de STEAM, os nenos e nenas son capaces de enfrontarse ós problemas formulados de maneira real, ademais de desenvolver outras habilidades como o traballo en equipo ou a capacidade de análise.
Traballando desta maneira preténdese que o alumnado afronte un problema tal e como se dun enxeñeiro se tratase, poñendo en práctica os seus coñecementos. Ademais, búscase o proceso contrario: que o tratamento de situacións reais permita o estudo e aprendizaxe dos contidos das diversas materias científicas, dunha maneira moito máis motivadora. Desta forma, a retención das aprendizaxes é máis prolongada no tempo, así como a capacidade de transferilos dunhas situacións a outras. En definitiva, a aprendizaxe por competencias básicas realízase dunha maneira moito máis efectiva.
Metodoloxía:
Obxectivos xerais
Os obxectivos xerais que se buscan ó participar neste tipo de proxectos son:
- Promover o ensino/aprendizaxe da Ciencia, a Tecnoloxía, a Enxeñería, as Matemáticas e a Arte de forma integrada, en lugar de como áreas compartimentadas de coñecemento.
- Desenvolver metodoloxías activas como a aprendizaxe baseado en problemas e retos ou a aprendizaxe baseada en servizo, así como o de ABP (Aprendizaxe Baseada en Proxectos) desde os diferentes temas implicados en STEAM.
- Deseñar actividades que fomenten no alumnado a curiosidade, o gusto pola experimentación e o desenvolvento práctico e o interese polos temas científicos e tecnolóxicos.
- Promover a divulgación científica, tecnolóxica e artística mediante a produción de materiais con contidos que esperten o interese de toda a comunidade educativa.
- Deseñar actividades específicas dirixidas ó alumnado feminino para mellorar a súa percepción das carreiras científicas e de enxeñería.
- Promover o traballo en equipo e a cooperación na contorna STEAM como un dos pilares básicos e comprometerse, individual e colectivamente, a realizar o traballo de forma axeitada.
- Desenvolver as competencias STEAM dentro do currículo docente.
- Contribuír ó logro das competencias básicas do alumnado mediante a implantación de experiencias de aprendizaxe baseadas na metodoloxía de investigación da súa práctica pedagóxica.
- Mellorar o pensamento crítico, a concienciación e a integración na competencia STEAM.
- Romper os estereotipos de xénero sobre as carreiras STEAM empregando ferramentas e estratexias libres de xénero.
- Usar a tecnoloxía como un elemento facilitador, para producir unha aprendizaxe de calidade, incrementando a confianza e competencia dos alumnos na mesma.
Competencias:
O desenvolvemento de competencias STEAM comprende:
- O uso de metodoloxías activas.
- A alfabetización científica para o alumnado en todas as etapas escolares.
- O uso do método científico co alumnado como ferramenta de reflexión.
- A transmisión de valores de sostibilidade e obxectivos de desenvolvemento sostible.
- O desenvolvemento da capacidade analítica para crear e impulsar novas solucións a problemas reais.
- O desenvolvento da creatividade.
- A contextualización da docencia STEM e construción de proxectos STEAM en torno a problemas reais que deben ser resoltos, enfocando as disciplinas STEM en relación cos retos sociais.
- A integración da arte e o deseño no ensino/aprendizaxe, como elementos clave na innovación.
Grupos destacados:
Actualmente estamos de cambio de plataforma dixital, xa que, como é sabido, eTwinning e School Education Gateway fusionárons e na nova European School Education Platform onde ó longo deste ano 2022 serán volcados os Grupos eTwinning xa existentes. Na plataforma eTwinning Live se se escribía no buscador a palabra “STEAM” ou “STEM”, saían moitos grupos relacionados, pero os dous que vos presentamos a continuación (na Plataforma Europea de Educación Escolar, serán migrados en breve co mesmo nome, aínda que posiblemente cambie o seu hipervínculo) son os seguidos por máis membros de eTwinning debido ó seu dinamismo e calidade:
-STEAM: deseña o futuro da ciencia con eTwinning: https://groups.etwinning.net/157944 Grupo en castelán con máis de 17.000 membros, moderado polo embaixador Abel Carenas e creado como punto de encontro entre docentes de todas as etapas educativas que se traballan en Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñería, Arte e Matemática a través de eTwinning. Os seus obxectivos principais con respecto a STEAM son: dar a coñecer boas prácticas, colaboración docentes, coñecemento de proxectos multidisciplinares, fomento de creatividade,así como difusión de actividades e eventos externos e dos membros do grupo.
-STEM: https://groups.etwinning.net/7619. Grupo en inglés formado por máis de 10.000 participantes, coordinado polo embaixador Rafael Montero onde se pretende que sexa un lugar de encontro entre docentes de todos os niveis para tratar e compartir cos demais docentes temas relacionados coas Nanotecnoloxías, TIC, Astronomía, Aprendizaxe Baseada na Indagación (Inquiry Based Learning, IBL) e intelixencias múltiples, ademais de promover as vocacións científicas, traballo colaborativo e Feiras Científicas.
Algúns exemplos de proxectos eTwinning nos que se traballou con esta metodoloxía e alcanzáronse exitosos resultados son os seguintes:
Educación Infantil
- STEAM Preschool Academy https://twinspace.etwinning.net/93479/home
Educación Primaria
Educación Secundaria
- A outra cara da arte. Sombras e luces do Século de Ouro español. https://twinspace.etwinning.net/73494/home
- Women with conscience and science: Marie Curie. Looking for eTwinnio https://twinspace.etwinning.net/90484/home
- Oceans https://twinspace.etwinning.net/200988/home
Formación Profesional
MOOCs/Cursos:
- Curso MOOC “Metodoloxía STEAM para docentes” https://javierkagil.wixsite.com/curso-stem-docentes
- Curso Euroinnova “STEAM LEARNING” https://www.euroinnova.edu.es/curso-steam-learning#
- Formación STEAM Curso Especialista Editorial Edelvives https://www.edelvives.com/es/info/formacion-steam
- Curso Formación STEAM para profesores ofertado por IFET (Instituto Formación Europea de Tecnoloxía) https://www.ifet.es/formacion-steam-para-profesores/
Exemplos de boas prácticas en centros:
Ademais, eTwinning ofrece diferentes kits para facilitar o desenvolvemento dos nosos proxectos. Un deles, relacionado coa metodoloxía STEAM, é o seguinte:
De STEM a STEAM
https://www.etwinning.net/es/pub/get-inspired/kits/kit.cfm?id=1322
Proxecto STEAM en centros educativos
Nalgúns centros educativos intégrase o proxecto STEAM no Plan Anual de Centro cos obxectivos principais de mellorar a experiencia da aprendizaxe científico-tecnolóxica do alumnado, mellorar a perspectiva do STEAM e a interdisciplinariedade e aumentar o número de vocacións neste ámbito. Un exemplo de implementar o plan STEAM na escola ou instituto son as Ferias da Ciencia nas que se pode participar a nivel local ou provincial. O IES Etxebarri BHI realiza unha Feira da Ciencia (“Zientzia Azoka”) desde o 2021. Neste ano o tema central da exposición fue o Covid19, onde se presentaba a enfermidade polo alumnado de 3º ESO (nivel no que se imparten todas as materias STEAM) a todo o instituto desde a perspectiva de Bioloxía (estudo de enfermidades víricas, vacinas, científicos e científicas) , Física e Química (materiais para as EPIs), Tecnoloxía (creación de pantallas protectoras e dispensadores de hidroxel con impresora 3D), TIC (programación e deseño), Matemáticas (estatísticas sobre a pandemia) e Arte (realización de maquetas e paneis informativos). Vídeo onde se pode ver a Feira (STEAM-AZOKA): https://www.youtube.com/watch?v=RwtrqBZW60E
Durante o curso 2021-22 seguiuse co proxecto, sendo neste caso o Cambio Climático o eixe central para tratar nas diferentes materias STEAM. Tanto en Física-Química como en Bioloxía realizaron maquetas e póster explicativos axudados polas Matemáticas para as estatísticas e, de Artes Plásticas para adecuar ditas maquetas. En Tecnoloxía e Informática programouse a impresora 3D para a construción de aeroxeradores e circuítos pechados. Un resumo do realizado pódese ver no seguinte vídeo: https://youtu.be/qQAI73AL210
Recursos de interese:
- Alianza STEAM baixo o lema “Nenas en pé de ciencia” o pasado 11 de febreiro de 2022: https://www.educacionyfp.gob.es/ca/prensa/actualidad/2022/02/20220209-alianzasteam.html
- Feira da Ciencia (Sevilla): https://feriadelaciencia.org/index.php/convocatorias/convocatoria-entidades-cientificas-universidades-e-empresas/
- Proxecto STEAM da Xunta de Andalucía:https://www.juntadeandalucia.es/educacion/portals/web/transformacion-digital-educativa/proyecto_steam
- Blog:https://blogsaverroes.juntadeandalucia.es/tde/proyecto-steam-investigacion-aeroespacial-aplicada-al-aula/
- Proxecto STEAM: Robótica aplicada á aula 2021/2022:https://blogsaverroes.xuntadeandalucia.es/tde/proxecto-steam-robotica-aplicada-á-aula-2021-2022/
- Proxecto STEAM: Investigación Aeroespacial aplicada á aula 2021/2022: https://blogsaverroes.xuntadeandalucia.es/tde/tag/steam/
- Proxectos de formación en competencias STEAM en Castela-A Mancha:https://www.educa.jccm.es/profesorado/es/crfp/proxecto-formacion-competencias-steam
- STEAM páxina de Hezkuntza (Educación) do Goberno Vasco (banco de recursos, experiencias, etc): https://steamgune.euskadi.eus/es/inicio
- SCIENTIX:Home – Scientix
Conclusión:
O principal obxectivo da práctica STEAM non é outro que traballar para o cambio metodolóxico, baseándonos nun proceso de aprendizaxe no que destaca a participación activa do alumnado, realizando actividades manipulativas e experimentais, de maneira que se integren, de forma interdisciplinar, as diferentes materias.
O alumnado é o verdadeiro protagonista do seu propio proceso de ensino-aprendizaxe, e o encargado de construír o seu propio coñecemento a través da resolución de problemas, para o cal é fundamental a formulación de preguntas, a análise, a investigación, o rastrexo, a estimación e a chegada a unha conclusión final.
É importante partir de problemas cercanos ó alumnado, á súa contorna, vinculados á súa idade e ás súas necesidades reais, para conseguir estimulalos dunha maneira natural e chegar a unha implicación máxima nos mesmos.
Desta maneira conseguiremos espertar no alumnado o interese pola investigación e polo descubrimento, desenvolvendo áreas de coñecementos e capacidades necesarias para a revolución dixital do presente século.
eTwinning apoya a docentes y alumnos de Ucrania
EmbaixadoresComo comunidad eTwinning, queremos expresar nuestra solidaridad a nuestros amigos, docentes y estudiantes de Ucrania, tras la violenta invasión de su querido país por parte de Rusia. Continuar leyendo
Nuevo vídeo: Proyectos eTwinning STEM
Embaixadores RecomendaciónsA continuación podéis visualizar el vídeo sobre 2 proyectos eTwinning: Women with Conscience and Science: Marie Curie. Looking for eTwinnio y Women of the Ocean: Oceans of Life, son dos proyectos educativos, inclusivos, científicos que quieren impulsar la investigación científica a través de STEM, visibilizando el papel de mujeres científicas e impulsando una educación en igualdad.
Fuente de la imagen: TwinSpace del proyecto Women with Conscience and Science: Marie Curie. Looking for eTwinnio
Curso tutorizado Embajada eTwinning 2022
EmbaixadoresEl curso tutorizado Embajada eTwinning que convoca el Ministerio de Educación y Formación profesional, a través del INTEF, tiene como objetivo formar embajadores eTwinning para dar apoyo a la difusión y el conocimiento del programa, así como establecer una base sólida y consolidada de una red de embajadores a lo largo de todo el territorio nacional y europeo. Continuar leyendo
eTwinning e a Orientación Profesional
Embaixadores Proxectos destacadosO termo orientación segundo a RAE inclúe dúas acepcións: “dar a alguén información ou consello en relación cun determinado fin. e dirixir ou encamiñar a alguén ou algo cara un fin determinado”.
Cada día, os docentes implicados nos equipos educativos da Formación Profesional informamos, aconsellamos, diriximos, encamiñamos. Segundo as citadas referencias: orientamos. Facemos orientación profesional.
Sabemos que é moi importante formar os estudantes para que poidan desenvolver Habilidades para a Xestión da súa Propia Carreira Profesional (HGC). E por isto, a aprendizaxe en competencias relacionada coa identificación das súas habilidades, o desenvolvemento de metas de aprendizaxe profesional e a mellora da súa carreira persoal e profesional son aspectos clave en dita orientación profesional.
eTwinning, a través dos seus proxectos, permite e facilita ó noso alumnado integrar os valores fundamentais da UE, coñecer estratexias de autocoñecemento, identificar oportunidades formativas e explorar novos horizontes profesionais. A implicación nos proxectos e a participación de forma proactiva nas actividades, aproxímanse á súa futura realidade profesional.
A través de diversas experiencias de aprendizaxe, o alumnado consegue:
- Adquirir destreza en competencias dixitais.
- Aumentar o seu interese e adquirir fluidez no uso de linguas estranxeiras para poder comunicarse cos seus compañeiros e profesorado de outros países.
- Mellorar a súa autonomía e outras habilidades persoais, sociais, de relación e comunicación, posto que a colaboración é un dos pilares fundamentais en eTwinning.
- Adquirir hábitos de traballo relacionados coa súa especialidade profesional.
- Vivir o emprendemento a través de proxectos emprendedores que poden servir para promover o súa propia iniciativa empresarial.
- Romper as fronteiras nos seus horizontes profesionais.
- Identificar oportunidades de formación e de inserción laboral noutros países.
Así pois, eTwinning constitúe un recurso de apoio; tanto para os docentes ó fomentar a participación en proxectos, como para os alumnos na elaboración do seu propio itinerario formativo. Pero, sobre todo, proporciona orientación e proxección de futuro.
Proxectos destacados:
COOKING AND SERVING:MY HOBBY,MY JOB
https://twinspace.etwinning.net/44455/home
ORFI RESTAURANT-OUR RESTAURANT FOSTERING INCLUSION
https://twinspace.etwinning.net/73390/home
R4H:Restaurant4Homeless
https://twinspace.etwinning.net/92651/home
Cook&Live 4 H3: Health, Heritage and Humanity
https://twinspace.etwinning.net/101603/home
CM: Clever Meals
https://twinspace.etwinning.net/124170/home
Proxecto Show me your town
(FPB Aprovechamientos Forestales)
https://twinspace.etwinning.net/22835/home
Produto Calendario
Identidad, lenguaje y cultura en eTwinning
Embaixadores Recomendacións“Si hablas a un hombre en una lengua que entiende, va a su cabeza. Si le hablas en su lengua, va a su corazón.” (Nelson Mandela)
La conexión entre estos tres conceptos -identidad, lenguaje y cultura- es evidente no sólo para un experto en cualquiera de estos ámbitos, sino también para el hablante de una o varias lenguas o para quien se siente miembro de un entorno cultural concreto. ¿Quién no siente una lengua como propia? ¿Quién no pertenece a un entorno cultural? Continuar leyendo
La competencia digital docente en eTwinning
Embaixadores UncategorizedDesde que la alerta sanitaria provocara el cierre imprevisto de los centros educativos, la enseñanza digital parece tener un papel central en el combate contra este nuevo enemigo social, al que ya todos conocemos, el coronavirus. Hemos visto cómo durante el confinamiento, lo virtual emergió como única opción. La pandemia nos cogió a todos a contrapié, fue una situación inesperada en la que hubo que tomar decisiones rápidas e improvisadas. Nadie en el sistema educativo estaba preparado para algo así. ¿O sí? Continuar leyendo
eTwinning y las comunidades de aprendizaje
EmbaixadoresLos centros escolares disponen de autonomía para elaborar, aprobar y ejecutar proyectos educativos que muestren la pedagogía y organización propias de cada uno de ellos. Estos proyectos de transformación favorecen el trabajo en equipo del profesorado y la investigación a partir de su propia práctica docente incluyendo propuestas pedagógicas, experimentaciones curriculares, planes de trabajo u otras formas de organización adaptadas a las características del alumnado y su contexto. Los centros educativos que los desarrollan se convierten entonces en comunidades de aprendizaje (CdA) que pretenden conseguir progresivamente transformar la realidad socioeducativa de los centros educativos y de su entorno, implicando en el proceso de enseñanza-aprendizaje, tanto al personal de dichos centros como a los diferentes sectores asociados: familias, asociaciones y voluntariado. Continuar leyendo
El aprendizaje intercultural
Embaixadores UncategorizedRecuerdo una anécdota que me contó una amiga sobre su abuela. Esta señora fue fruto de una generación a la que le tocó vivir una época dura en España. Muchos de ellos crecieron con bastantes carencias y no tuvieron muchas opciones de viajar. Mi amiga me contaba que su abuela miraba maravillada los documentales de la televisión y viajaba a lugares muy lejanos con la mirada absorta delante de la pantalla. De vez en cuando su abuela le decía : “¿Has visto qué increíble es la ciudad de Petra? (o cualquier otro sitio que estuviera viendo en ese momento), pues hazte cuenta que hemos estado allí…”. Continuar leyendo