Maketatzea asmatzea da

Maketatzea asmatzea da

Enbaxadoreak IKT tresnak Gomendioak

Irakasleaz gain eTwinningeko enbaxadorea den Francis Alések era digitalean maketatzeko tresnen alderaketa aurkezten digu. Aipatzen dituen tresna guztiak bai ikasle bai irakasleentzat erabiltzeko errazak dira eta oso baliagarriak eTwinning proiektuen emaitzak era digitalean argitaratzeko.

Irakasle eta ikasle guztiok proiektuen emaitzak aldizkari digital moduan argitaratzeko beharra izan dugu noizbait. Aldizkari formatua oso erakargarria izan daiteke beharrezkoak diren tresnak eta haiek kudeatzeko nahikoa ezagutza izatekotan. Era horretako tresnak erabiltzera ausartzen diren horiek normalean ideia handi bat izan ohi dute gogoan, prozesu osoan zehar gauzatuz joaten dena, eta maiz, ongi aukeratuz gero gogoberotzea eragiten du, edo gaizki aukeratzekotan gure argitalpenean jarria genuen ilusioa galtzea dakar. Artikulu honek helburu bikoitza du; batetik, ikasle eta irakasleei aplikazio hauei buruzko orientabideak ematea, eta bestetik, online maketatzeko tresnak eta software tradizionala alderatzea.

Maketazio digitala online

Azken urteotan online maketatzeko tresnak zabaldu egin dira, hodeian zuten tokia berretsiz, beste edozein 2.0 tresnaren moduan. Arrakasta horren zati handi bat online erabiltzeko eskaintzen dituzten erraztasunei zor zaie, izan ere, maketazioari buruzko ezagutza gutxi izan arren emaitza bikainak lortzen baitira; funtsean, konputazioaren alorrean WYSIWYG (“What you see is what you get” edo “ikusten duzuna jasotzen duzuna da”) moduan ezagutzen den sistema erabiliz lortu da arrakasta hori. Haiei esker dokumentu bat idazten dugun bitartean behin betiko emaitza ikus dezakegu. Eskaintzen dituen beste abantailetako batzuk aldizkaria esportatzea eta PDF bezalako euskarri hedatuetan deskargatzea eta enbebitutako HTML kodea gure webgune edo blogerako kopiatu ahal izatea, eta horrela orrialdea aurrera eta atzera pasatzeko flash efektu deigarriak baliatzea.

 Interneten gai honi buruzko bilaketak egiterakoan emaitza mordoa agertzen da. Agertzen diren tresna gehienek ordaintzera behartzen gaituzte eskaintzen duten potentzial guztia erabili nahi badugu, baina badaude guztiz doakoak diren baina funtzio mugatu batzuk dituzten tresnak ere. Hezkuntzari dagokionez, proiektuak aurkezteko ez da beharrezkoa maketazio ezaugarri aurreratuak erabiltzea ez ñabardura txikiak edizio grafikorako iragazki konplexuekin editatzea; baina bai fitxategiak esportatzeko ezaugarriak izatea, lan berriak hodeian gordetzea eta txantiloi pertsonalizatuak eskura izatea, besteak beste.

 Gaur egungo online tresnen ezaugarri komunak dira, esaterako, Google edo Facebook kontuekin saioa era errazean hastea, hortaz, jada erregistratu nahi ez badugu ez dugu zertan egin. Diseinu grafiko intuitiboaren bidez sormena bultzatzen da, normalean irudien datu-base handi batekin lotuta, haietako asko doakoak dira eta iragazki, forma eta tipografia ugari eskaintzen dituzte. Diseinuak berritzaileak dira eta A4, aurkezpenak, sare sozialak, posta elektronikoen goiburuak, posterrak, jatetxeetako menuak, etab. hartzen dituzte. Ikaskideen arteko kolaborazioa ahalbidetzen du irakurri eta idazterakoan, baina agian nabarmenena da hezkuntzarako erabiltzaile profilak eskaintzen dituztela da, baita bestelako abantaila ugari ere: materialak eta unitate didaktikoak, dokumentazioa, erkidego bakoitzean hezkuntzako adituek egindako proposamenak, etab.

 Hona hemen online maketatzeko tresna ezagunenetako batzuk:

 www.canva.com

Canva erabiltzeko erraza da eta guztiz online da, eta abiarazi zenetik hiru urte eta erdi besterik igaro ez badira ere, dagoeneko 10 milioi erabiltzaile ditu. Produktuak gero eta funtzio gehiago dituzten hiru bertsio ditu; Canva (doakoa), Canva for work (ordainpekoa) eta Canva Enterprise (ordainpekoa). Doako bertsioa nahikoa da klaseko lanak egiteko, eta gainerakoak maketazioa era profesionalagoan erabiltzeko dira. Hutsetik abiatuta diseinu osoa online egin nahi bada zerrendako aproposena da. (My favourite book proiektuan tresna hau erabili da poster bat sortzeko).

 https://madmagz.com

Madmagz frantsesa eta webgunea soilik frantsesez eta ingelesez dago. Bertako lanek benetan aldizkari itxura dute eta produktuek ikuspuntu desberdina dute, txantiloietan oinarritutakoa. Alde batetik, txantiloi bakar bat aukeratu dezakegu dohainik edo txantiloi ezberdinak eros ditzakegu. Bestetik, jorratzeko beste 6 aukera daude. Doakoa, Web magazine izena duena, eta nahi adina aldizkari baimentzen dituena, baina PDF eta ur-markarekin deskargatzen duena; edo Premium, Printing, PDF, High Definition PDF eta Self-Hosted Web ordainpeko aukerak. Bezeroak dituen beharren arabera 6 aukera horiek konbina ditzake. (Tresna hau erabiltzen duen eTwinning proiektu baten adibidea: Madmagz: A magazine for young people!!).

 www.lucidpress.com

Lucidpress aukera deigarri bat da, baina doako bertsioak muga handiak ditu aurreko tresnen ondoan. Adibidez, 3 dokumentutako hostinga du, dokumentu bakoitzeko 3 orrialdekoa, 25 MB, PDF kalitaterik ez, ez enbebitutako koderik. Hortaz, Free deitzen den doako bertsioak froga bertsio antza du. Beste aukerak Basic, Pro eta Team dira, hirurak hileroko kota baten bidez ordaintzekoak, eta Free aukeraren gabeziak betetzeaz gain bestelako funtzio gehigarri batzuk ere badituzte, taldean lan egitearena adibidez. Halaber, hezkuntzako profila eguneratzea ahalbidetzen du, doako aukera nabarmen hobetuz.

 https://issuu.com

Issuu digitalizatutako materiala hodeira igo eta ondoren pertsonalizatzea ahalbidetzen du, esaterako PDFn dauden dokumentuak, liburuak, egunkariak edo aldizkariak. Partekatzeko era ugari ditu, txertakuntza barne, eta gaur egun aldizkari digitaletan gehien erabiltzen den tresna da. Planak Basic, Starter, Premium eta Optimum dira. Basic doakoa da eta gehienez ere 500 orrialde edo 100 MB argitaratzea baimentzen du. Gainerako ustiapen planak ordainpekoak dira eta ezaugarri gehiago dituzte, esaterako, pantaila osoan irakurtzea, iragarkiak ezabatzea, estatistikak kontrolatzea eta talde ezberdinen arteko kolaborazioa. (Tresna hau erabiliz egindako eTwinning proiektu baten adibidea: ICT World-Imaging, Coding, Transforming and Simulating the World).

 www.yumpu.com

Yumpu tresnak ere PDF batetik abiatuta online aldizkari bat sortzea ahalbidetzen du. Free aukera egokiena da eta aldizkari eta orrialde kopuru mugatua baimentzen duen arren, HTML5, Flash eta JavaScript euskarriak baimentzen ditu. Gainerako aukerak, Adfree, Webkiosk, Appkiosk eta Prokiosk alegia (guztiak hileroko koten bidez ordaintzen dira) funtzio gehigarriak dituzte, batzuk oinarrizkoak iragarkiak ezabatzea adibidez, eta beste batzuk konplexuagoak, esaterako tableta eta mugikorrentzako euskarria (bereziki Iphone eta Ipadak) eta harpidetzak kudeatzea eta ordainketak online egitea. Halaber, nabarmendu beharra dago zure kiosko digitala diseinatu eta beste erabiltzaileek argitaratutako edukietan nabigatu dezakezula.

 www.youblisher.com

Youblisher sinplea da eta Yumpu eta Issuuren oso antzekoa. Azpimarratzekoa da erabiltzen oso erraza dela, izan ere, PDFa igo –fitxategia bera edo URL bidez– eta aldizkariaren Flasha eskuratzen da orrialdeak pasatzeko tresna barne, ondoren zabaltzeko. Kontua guztiz doakoa da eta nahi beste argitalpen sor daitezke.

 Maketatzeko software tradizionala

Hodeia erabili nahi ez denean, aukera nagusia software tradizionala da oraindik ere; hori bai, lehenago zegoen online aukerak eskaintzen ez zituen hobekuntza eta aukera askoz gehiagorekin, batez ere haren ikusmoldea dela-eta. Orain helburua sakontasunez lan egitea eta bururatzen zaigun diseinuaren edozein alderdira iristea, nahiz eta zaila iruditu. Horretarako, argi dago aldez aurretiko prestakuntza behar dela aplikazio horiek erabili nahi baditugu, eta ez duela zertan ikaskuntza prozesu luze eta zaila egin behar emaitza onak lortzeko.

 Egia da diseinu eta maketaziorako software mota horren barruan garrantzitsuenetako bi, aspalditik ezagunak eta erabiliak direnak, Adobe InDesign eta QuarkXpress direla. Alabaina, programa horiek profesionalak diren arren, komertzialak dira, eta airea hartu berri duen aldizkari batentzat garestiegia izan daiteke, batez ere edizio txikiez ari bagara; are gehiago hezkuntzako ikasgelako lanetarako. Hortaz, ideia on bat software librea erabiltzea izan daiteke, batez ere aurrekoek eskaintzen dituzten diseinu eta maketazio funtzio berdinak eskaintzen badizkigu. Ildo horretan, Scribus programa on bat da, kode irekikoa (software librea) izateagatik eta argitalpenen diseinuan eta maketazioan errendimendu handia eskaintzeagatik nabarmentzen dena. Gainera, Windows, Mac OS X, Unix eta GNU/Linux-entzat eskuragarri dago. Beste abantaila bat 24 hizkuntzatan, gaztelania barne, eskuragarri dagoela da.

 Azter ditzagun hiru aukera ezagun hauek eta haien ezaugarri interesgarrietako batzuk deskriba ditzagun:

www.adobe.com/InDesign

Adobe InDesign funtsezkoa da aldizkari, liburu edo egunkarien diseinua menderatu nahi badugu; gaur egun bannerrak, txartelak eta sare sozialak bezalako edozein ikuspuntu digitalera egokituta dago. Diseinu editorialerako programen artean ahalmen handiena duenetako bat da, eta ia inprimatu nahi den proiektu oro gauzatzea ahalbidetzen digu, nahiko baliabide solidoak ditu eta erabiltzeko erraza da. Alde txarra kostua da, ez baita doakoa, baina erosketa aukera ezberdinak daude eta Adoberen beste produktu batzuekin batera eros daitezke. Orain dela gutxi “Creative Cloud” zerbitzuarekin erosteko aukera eskaintzen hasi ziren. Zerbitzu hau hodeiaren bidez Adobe aplikazio guztietara sartzeko eta mugikorretako eta idazmahaiko gailu guztietan erabiltzeko abonu bat da; halaber, % 65eko beherapenak eskaintzen ditu ikasle eta irakasleentzat. Hileko ordainketen bidez egiten diren urteko planen prezioak aldatu egiten dira segun eta soilik InDesign aukeratzen den, partikular batentzat “Creative Cloud” esperientzian dauden aplikazio guztiak hartzen diren edo aukera horretako hezkuntzako bertsioa aukeratzen den. Software hau ongi probesteko prestakuntza izatea garrantzitsua da, baina aldi berean, guztietan ezagunena denez gero interneten erabiltzen ikasteko doako tutorial ugari daude.

www.quarkxpress.com

QuarkXpress maketazioaren arloan agertu zen lehenengoetako bat da. Hasiera batean diseinu editorialera eta egunkariak, aldizkariak, liburuak, etab. argitaratzera bideratuta zegoen. Baina, denborak aurrera egin ahala garatu egin da eta diseinuari buruzko ikuspuntu mordoan lan egiten du. 2016ko bertsioaren prezioa aurreko aukera baino altuagoa da, baina aplikazioaren deskarga osoa barne hartzen du, eta hortaz 2017ko bertsioa doan jaso daiteke. Ikasleentzako bertsioa merkeagoa da eta aplikazioan zenbait muga dituen arren, bere webgunean 24 orduko laguntza zerbitzua eskaintzen du eta datu-basean dokumentazio eta euskarri mordoa dago, eta horrek online formakuntzan ikaragarri laguntzen du.

 www.scribus.net

Scribus aldizkariak doan eta era eraginkorrean diseinatzeko aukera bat da. Maketazio programa honen ezaugarri nagusia kode irekia (software librea) duela da. Argitalpenak diseinatzerakoan errendimendu handia eskaintzen du, PDF euskarrian esportatzea ahalbidetzen du eta hainbat aukera eskaintzen ditu. Nabarmendu beharreko beste puntu bat plataforma ugaritan deskargatu daitekeela da. InDesign eta QuadXPress ordainpeko aukerak soilik Windows eta mac OS Xentzat eskuragarri daudela kontuan hartuta, Scribusek abantaila handiak eskaintzen ditu horiez gain, Linux, FreeBSD, PC-BSD, NetBSD, OpenBSD, Solaris, Open Indiana, Debian GNU/Hurd, OS/2 Warp 4, eComStation eta Haiku ahalbidetzen dituelako. Halaber, gordailuen iturri ofizialak eskaintzen ditu Ubuntu, Fedora, CentOS, RedHat, Suse, Debian eta beste zenbaitentzat. Scribusen sortzaileek argi utzi nahi dute erabiltzaileak software librea erabiliz bere datuen gaineko kontrola duela, eta edozein motatako argitalpenak egin ditzakeela, esaterako, aldizkariak, liburuak edo “Manufacturing Artwork”, alegia, instalazio giden edo erabiltzaileentzako giden diseinua. Erabiltzen hasi baino lehen gidaren bat erabiltzea komeni da, adibidez, bere wiki webgune ofizialak eskaintzen dituen gidaliburuak, foroak, blogak, “howto” eta “faq” direlakoak, baina interneten ere aplikazio hau erabiltzen ikasteko gidaliburu eta tutorial ugari.

Diseinu grafikoko softwarea maketazio softwareari laguntzeko

      Diseinu grafikoko softwarea maketazio softwareari laguntzeko erabiltzea ohikoa da. Lehenago aipatu ditugunekin bateragarriak diren eta eskuragarri dauden aukera erabilienak azter ditzagun.

 https://www.adobe.com/es/products/illustrator.html

Adobe illustrator garrantzitsuenetako bat izateaz gain, Adobe Photoshopen osagarri bereizezina da. Haiekin batez ere bektore, irudi eta testuekin lan egin ahal izango dugu. Adobe illustrator diseinu grafikoko oinarrizko zereginetarako erabil dezakegu, baina diseinu editorialeko proiektuak garatzeko ere erabil dezakegu, Adobe InDesign edo besteren bat erabiltzen ez jakitekotan. Zertxobait zaila eman dezakeen arren, diseinu grafikoko software hau erabiltzen ikastea eta menderatzea erraza da. Gainerako Adobe “Creative Cloud” produktuen moduan, ez da doakoa baina hezkuntzarako beherapenak ditu.

 www.coreldraw.com/

 Corel Draw diseinu grafikoko beste programa bat da Adobe illustratorren antzeko bektoreekin lan egiteko erabiltzen da eta funtzio interesgarriak dituzten programa alternatiboak ditu. Adibidez, Corel Photo Paint Adobe Photoshop bezain profesionala ez den bertsio bat da, baina berdinerako balio du. Corel Drawren abantaila ikasteko eta erabiltzeko errazena den diseinu grafikoko programetako bat dela da. Software hau ez da doakoa, baina Adobe baino zertxobait merkeagoa da eta CorelDraw Home & Student Suite X8 deitzen den ikasleentzako bertsioak beherapenak ditu.

 https://www.gimp.org

Gimp bikaina da diseinu grafikorako eta irudien tratamendurako, eta bere webgunearekin Scribusekin eta beste programa batzuekin batera haiek “Desktop Publishing Workflow” deritzotena osatzen dute, hau da, argitalpen digitalerako software libreko suite bat. Gimp Adobe Photoshopen estiloko aplikazio bat da, diseinatzaileek argazki digitalak eta eskaneatutako irudiak tratatzeko erabiltzen dutena. Gimp ere, Scribus bezala, software librea eta plataforma anitzekoa da. Lehenago aipatu ditugun ordainpeko aukerak –Corel Draw eta Adobe illustrator kasu- Windows eta Mac OS Xen deskarga daitezkeen bitartean, Gimp Linuxen ere eskuragarri dago. Bere webgunetik dokumentazio eta tutorial bikainetara sar gaitezke. Hizkuntza ugaritan daude hein batean software librea den aldetik eta garatzaile zein erabiltzaileen laguntzari esker. Laburbilduz, Scribusentzako osagarri paregabea da eta harrigarria da zein erraz erabiltzen den. Halaber, potentzia handiko tresna da, funtzionaltasun handikoa eta diseinu grafiko profesionalerako bikaina.

 Alderaketaren laburpena

Online dauden aukeretako bat hautatu behar bada, hezkuntzarako bikaina den bat, Canvas aukeratuko nuke. Irakasle zein ikasleek erabil dezakete bai ikasgelan bai ikastetxeko proiektuetan, eta alderdi ekonomikoari eta funtzionalitateari erreparatuta egokiena da. Canvas, Madmagz eta Lucidpress maketazio lanetik abiatuta, hutsetik, PDF dokumentuak sortzeko gai diren tresnak dira. Aipatutako gainerako aukerak, hau da, Issuu, Yumpu eta Youblisher, aldizkari digitala soilik erabiltzaileak igotako PDF batetik abiatuta sor dezakete eta, beraz, funtzio zehatzagoa dute, eta prozesu sortzailera mugatzen dira maketazioaz ari bagara. Hortaz, Canvas garaile ateratzen da doako bertsioa hezkuntzako erabileretarako egokia baita, horretarako oso egokiak diren ezaugarri eta funtzioekin eta, beraz, gainerako aukerak baino abantaila gehiago ditu.

Software tradizionaleko aukeren artean, argi eta garbi Scribus hautatzen dut maketatzeko eta diseinu grafikorako bere osgarria, Gimp. Arrazoiak online aukeretakoak dira, alegia, doakoak dira eta hezkuntzaren esparrurako funtzionalak. Horri software librearen altruismoa gehitzen badiogu, bere abantaila eta alderdi on guztiekin, ez soilik partikularrentzat baizik eta baita erakunde eta ikastetxeentzat ere, orduan apustua argia da, Scribus eta Gimp.

Amaitzeko, online softwarearen eta software tradizionalaren artean aukeratu behar bada, kasuan kasuko baldintzen araberakoa izango da. Internetera konektatzeko arazoak dituzten ikastetxeek edo banda-zabalera txikia dutenek software tradizionalaren alde egin beharko lukete, nire ustez, Scribus edo Gimp aukeratu beharko lituzkete hainbat arrazoirengatik. Lehenik eta behin, plataforma anitzeko aplikazioak dira, eta jakin badakigu ikastetxeetan sistema eragile ezberdinak dituzten ordenagailu asko daudela. Jarraitzeko, alderdi etikoaz gain, software librea doakoa da eta ikastetxeetako diru-kutxentzat onuragarria da. Azkenik, bai Scribus bai Gimp ordainpeko aukerak bezain profesionalak dira haien funtzionalitate eta emaitzei dagokienez zein euskarri eta dokumentazioari dagokienez. Argi dago esparru profesionalagoetan zenbait ezaugarri eta funtzionalitateren falta hauteman daitekeela, Adobe illustrator eta bestelako tresna propietarioek garatuta dituztenak edo aukera aurreratuagoak eskaintzen dituztenak. Alabaina, hezkuntzaren esparruan, Scribus eta Gimp aukera bikainak dira eta kasu gehienetan ez da haien potentzial guztia baliatuko.

Interneteko konexioarekin arazorik ez izatekotan, online tresnak oso egokiak dira egitekoak ikasgelan garatzeko jarduerak eta oso konplexuak ez diren proiektuak badira, eta hala izaten da kasu gehienetan. Lehenago esan dudan moduan, Canva oso egokia da prezioaren zein eraginkortasunaren aldetik. Doako bertsioak ere abantailak eskaintzen ditu eta nahikoak dira ikasleekin zein irakasleekin ikasturte osoan zehar lan egiteko eta ikastetxeko argitalpenak egiteko.

Errealista izanik, praktikoena online tresnak eta tresna tradizionalak konbinatzea da, kasuan kasuko ikastetxearen egoeraren eta testuinguruaren arabera, esaterako, ikasleen etapa edukatiboa, ekipamendu informatikoa, sareak eta komunikazioak kontuan hartuta. Irakasle garen aldetik gure helburua era honetako praktiken bidez ikasleen sormena garatzea bada edo besterik Gabe ikastetxeko proiektuetan emaitza onak eskuratu nahi baditugu, sortzaileak izatea ezinbestekoa da. Maketatzea asmatzea da, gora Canvas + Scribus + Gimp.

Francis Alés, Leopoldo Queipo BHI (Melilla).

 

Goiburuko irudiaren iturria: Gerd Altman (https://pixabay.com/photo-2007353/)

 

 

 

Maker mugimendua eTwinningen

Maker mugimendua eTwinningen

Gomendioak

Emozioak gure ikaskuntzan era erabakigarrian eragiten duten alderdi bat dira. Ikasleok askoz hobe ikasten dugu dibertitzen garenean, erronka bat ebazteko gai garenean edo besteekin elkarlanean ari garenean. Eta zer esanik ez gure eskuekin objektu fisiko bat sortzeko gai garenean hartzen gaituen sentsazioaz! Continuar leyendo

Herritartasun digitala: Better eSafe than Sorry

Herritartasun digitala: Better eSafe than Sorry

Ikastetxeko taldeak

Herritartasun digitala (ziberherritartasuna edo e-herritartasuna ere deritzo) teknologiaren erabilerari dagozkion portaera arauak dira. Herritartasun digitalak Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologien erabilerarekin zerikusia duten gai humano, kultural eta sozialak ulertzea eskatzen du, bai eta ulertze horri eta gidatzen duten printzipioei dagozkion jarrerak aplikatzea ere: etika, legalitatea, segurtasuna eta erantzukizuna internet, sare sozialak eta eskuragarri dauden teknologiak erabiltzerakoan.

Proiektuaren izena:

Better e-safe than sorry

Ikastetxea:

IES SAN JOSÉ (Villanueva de la Serena, Badajoz)

Irakasleak:

Francisco Miguel García Barroso (Ingelesa)

Francisco Manuel Cano arroyo (Teknologia)

Erkidego Autonomoa:

Extremadura

Lurralde kideak:

  • Sint Michael College, Koog aan de Zaan, Herbehereak
  • Hristo Smirnenski Primary School, Rakovski, Bulgaria
  • Herskind Skole og Børnehus, Galten, Danimarka
  • Longdean School, Hemel Hempstead, Erresuma Batua
  • Collège Paul Gauguin, Cordemais, Frantzia

Etapa edukatiboa:

3. DBH

Alorrak / Ikasgaiak:

Ingelesa, Teknologia

Hizkuntza:

Ingelesa eta gaztelania

Aitorpena:

Proiektu honek kalitate zigilua lortu du Herbeheretan, Danimarkan, Frantzian eta Espainian.

Azalpena:

IKTak gure egunerokoan funtsezkoak bihurtu dira. Interneta askotariko zereginetarako erabiltzen dugu: besteekin komunikatzeko, online erosketak egiteko, lan egiteko, etab. Ikasteteetan aurrerapen horien erritmoa jarraitzen saiatzen gara baina askotan ez dugu prestakuntza solido eta eguneratu nahikorik gure ikasleei interneten arriskuak eta inplikazioak ulertzen laguntzeko. Gure galdera nagusia da internet era ziur eta arduratsuan erabiltzen ba al dakigun. Gure proiektuaren xedea / emaitza nagusia da gure ikasleak IKTak ikastetxean zein kanpoan era arduratasuan erabiltzen heztea eta interneten ziurtasunari dagokionean sentsibilizatzea, interneten erabilera seguruarekin zerikusia duten hainbat gaitan ikerketa kolaboratibo bat eginez erantzunak topatzeko aukera emanez.

alumnos trabajan competencias digitales

TwinSpacerako esteka:

https://twinspace.etwinning.net/4386/home

Xedeak:

  • Teknologia berrien erabilera sustatzea batez ere interneten erabiltzaileen ziurtasun digitalari dagokionean.
  • Atzerriko hizkuntzen erabilera hobetzea.
  • Ikasleen taldean lan egiteko gaitasuna areagotzea.
  • Erkidego komunikatibo osoaren identitate digitala hobetzen laguntzea protokoloen eta jarduketa planen bidez.
  • Beste kultura batzuk ezagutzea, bizi ohiturak banatzea eta batez ere besteen iritzia errespetatzea.
  • Ziberjazarpen edo interneteko datuen manipulazio kasuetan jokatzen jakitea.
  • Interneten erabileratik sortutako arazoetan esku-hartze protokoloak egitea eta ikastetxeei teknologia berrien erabilera ta sarbidea arautzen duten hainbat dokumentu ematea.

Nola sortu zen proiektu hau/ jarduera hauek egiteko ideia?

Proiektu hau ikastetxean 2014-2015 ikasturtean tutoretza bileretan hauteman zen behar batetik abiatu zen. Ikasturte horretan gure tutoretza planak toki autoritateek eta Hezkuntza Kontseiluak nerabeak interneten erabilerari eta online aplikazioei dagokienez erne egon zitezen sustatu zituzten hainbat ekimenekin bat egin zuen. Sentsibilizazio kanpaina hau erkidego komunikatibo osoari bideratuta zegoen, izan ere, gurasoek eta irakasleek ziberseguritateari buruzko oinarrizko ezagutzak izan gabe internet erabiltzea zein arriskutsua den jakin behar dute, ez soilik haien onerako, baizik eta era horretan edozein gertakariren aurrean ikasleei lagundu ahal izateko baliabide gehiago izan zitzaten.

Orientazio departamentuak eta teknologia departamentuak jarduerak koordinatu zituzten arren, informazio hau xede zuten kurtsoetako tutoreak izan ziren ( DBH 2. eta 3. mailak) haien taldeekin zituzten tutoretza saioak online segurtasunaren gaia azaltzeko eta gailu mugikorrek dituzten arriskuak azaltzeko, batez ere gazteen artean telefono mugikorra kontrolik gabe erabiltzeari dagokionez. Hainbat aditu etorri ziren gure ikastetxera ikasleekin hitz egitera  eta ziberjazarpen edo online iruzur kasuetan zer egin irakasteko, era horretan tutoretza saioetan ikasitakoa indartuz.

trabajo en equipo- proyecto esafe

Jasotako emaitzak onak izan zirenez gero, 2015-2016 ikasturterako tutoretza planean ikasleen segurtasun digitalari buruzko zeregin honekin jarraitu nahi izan genuen eta horretarako hainbat jarduera proposatu ziren tutoreak eta erkidego edukatiboko ahalik eta kide gehien inplikatzeko. Gure ikastetxea elkarlanerako proiektuetan oso aktiboa denez, segurtasun digitalari buruzko eTwinning proiektu bati ekitea proposatu nuen, izan ere, gure tutoretza planaren xedeak betetzeaz gain gai berdina landu nahi zuten beste ikastetxe europar batzuk inplikatzean ikuspuntu internazionalago bat gehitu genezakeelako.

Horrela, eTwinningen nituen kontaktuei esker, segurtasun digitalari buruzko proiektu bat garatzeko kide bila zebiltzan irakasle batzuk topatu nituen. Haiek lanerako plangintza on bat jasotzen zuen proiektu bat onetsita zuten jada eta gure beharretara egokitzen zen, zereginak era ekitatiboan banatzea jasotzen zuten eta emaitza errealista eta egokiak espero ziren.

Jarduerak

  • Ikasleak herritar digital gisa heztea (gailuak eta sarea era arduratsuan erabiltzea, interneten jokatzeko gidalerroak -bereziki sare sozialetan-, erabiltzaileak errespetatzea, eskubideak eta inguru birtual batetako erantzukizunak) helburu duten proposatutako/egindako jarduerak
  • Pentsamendu kritikoa, hausnarketa, zentzua sustatzetzeko proposatutako/ egindako jarduerak, batez ere interneten eta sare sozialen testuinguruan.

Ikasturte osoan zehar garatzeko jarduera plan bat ezarri dugu baina proiektuari berari dagozkionez gain, ikastetxe bakoitzak esparru lokaleko beste batzuk egin ditu gero beste kideekin banatu dituenak proiektuan. Jarduera guztiak TwinSpacean edo ikastetxeek plataforman gehitu dituzten esteka externoetan jasota daude.

Proiektu hau garatzeko proiektuetan oinarritutako ikaskuntza eta ikasleen arteko kooperazioa hartu ditugu kontuan. Irakasleak lantalde transnazionaletan antolatu genituen ikasleak eta gero haiek foroa etan Twinspaceko mezularitza zerbitzua erabili zituzten haien artean harremanetan jartzeko eta lan egin behar zuten ikaskideei buruz gehiago jakiteko. Hortik aurrera ikasleek elkarrekin lan egin behar izan zuten online segurtasunari eta gailu teknologikoen erabilerari buruzko ikerketa proiektu batean. Guk telefono mugikorren, ziberjazarpenaren eta bideojokoen gaia aukeratu genuen. Hortik aurrera, ikasleek era kolaboratiboan lan egin behar izan zuten  Google Docseko dokumentuak erabiliz garatu eta besteen aurrean aurkeztu behar zuten gaian sakontzeko. Horretarako hainbat baliabide eskuragarri izan zituzten, adibidez www.webwewant.eu web gunean eskuragarri dauden lanerako orriak. Haiei esker internauten eskubide eta betebeharrak, netiketa, sare sozialak, pribazitatea eta copyright gaiak landu genituen. 2016 Safer Internet Day (SID) delakoan ere parte hartu genuen SmartPrivial izeneko apparekin jarduera ludikoak egiten eta teknologiako klasean ikasgelako blogak sortzen, hori guztia www.chaval.es plataformak emandako laguntzari esker.  Proiektuan haiekin lan egiten zuten ikaskide europarrek sara nola erabiltzen zuten jakiteko, ikasleek batez ere TwinSpacean eskuragarri jarri genizkien online galdetegi kolaboratiboak erabili dituzte. Dokumentu horiek amaierako aurkezpenak egiteko erreferentzia izan dira. Halaber, Hezkuntza Kontseiluak sustatutako ekimenean parte hartu dugu. “Foro Nativos Digitales” izena du eta nerabeak IKTak eta internet era arduratsuan erabiltzeko beharraz kontzentziatzea du helburu. Hari esker gure ikastetxean ikasle tutoreak aukeratu ditugu eta segurtasun digitalari buruzko ezagutzak transmititu dizkiete gainerako ikasleei.  Gure proiektua talde gehiagok parte hartzen zuten jarduera honetan sartu zen baina eTwinningeko gure ikasleak izan ziren “ikasle tutore internazionalak” izendatzea lortu zutenak. Titulu horrek “Nativos digitales” proiektuan eta eTwinningen egindako difusio lana aitortzen zuen.

collage cyberbulling

Bestalde, proiektuan parte hartu dugun irakasleok bigarren lan ildo bat garatu dugu. Bertan, gure ikastetxeetan ziberseguritatearen alderdi garrantzitsuenak laburbiltzen dituen “Jarduketa Digitalerako Plan” bat diseinatu eta adostu dugu. Plan komun hori idazteko lehenik proiektuaren gaiari dagokionez dauden beharrak aztertu behar izan ditugu. Ondoren, hainbat baliabide erabili ditugu ikastetxe bakoitzak hobetu beharreko edo gainerakoei gure laguntza onuragarri izan litzaiekeen alderdiak zeintzuk ziren baloratzeko, bakoitzaren beharren arabera betiere. Proiektuan zehar gure ikastetxeen esafety delakoari buruzko politiken indargunean eta ahulguneak identifikatu genituen eta horrela guztiontzako “Jarduketa Digitalerako Plan” hau diseinatu genuen. Plana ikastetxearen funtzionamendurako dokumentu gisa kontuan har daiteke eta teknologia berrien erabileratik eratortzen diren kasu konkretuetan protokoloak aktibatzea ahalbidetzen du. Dokumentu horiek prestatzeko www.esafetylabel.eu web orrian dauden materialak eta baliabideak erabili ditugu. Plataforma horrek zilar kategorian segurtasun digitalaren ziurtagiria esleitu digu gure ikastetxea seguruagoa izateko eta teknologia berrien erabileran ohitura onak bultzatzeko egin dugun ahaleginarengatik eta jarritako interesarengatik.

Zer funtzio izan dute ikastetxeak/klaustroak/ irakasleak(ek) herritartasun arduratsu baten parte izateko ikasleak heztea helburu duen proiektu honetan (adib. datu pertsonalak argitaratzean arriskuak saihesten erakutsiz, iruzkinetan…)?

Lehen esan dudan moduan, proiektu hau gure ikastetxeko Tutoretza Planarekin eta erkidego edukatibo osoari bideratutako “Foro Nativos Digitales” programarekin zuzenean erlazionatuta dago. Zuzendaritza taldeak eta orientazio departamentuak asko lagundu dute zibersegurtasun alorrean adituak diren pertsonek (polizia, IKTen aholkulariak…) ikasleentzako zein gurasoentzako eman dituzten hitzaldiak antolatzerakoan, baita lortutako emaitzak hedatzerakoan eta ikusgarri egiterakoan. Irakasle askok haien tutoretza orduetan aipatutako baliabide digitalak erailtzera animatu dira eta segurtasun digitalarekin erlazionatutako kasuen aurrean jarduteko protokolo bat egotea ongi hartu dute. Teknologia Departamentuak ikastetxeko web gunean http://iessanjosevillanueva.blogspot.com.es/p/blog-page.html zeuden baliabideak eta teknologia berrien erabilera egokiari buruzko jarraibideak osatu dituzte eta herritartasun digitalaren oinarrizko alderdiak sustatzearen arduradun diren irakasle tutoreek orain baliabide gehiago eskuragarri dituzte, bai eta ikasleei herritartasun digitalari buruzko eskolak emateko prestakuntza hobea ere.

eTwinning proiektu honek nola sustatzen du herritartasun digitala? Plataformako zein espazio eta tresnek laguntzen dute herritartasun digitalean era eraginkorrago batean heztera? Gai hau lantzerakoan ba al dago ezberdintasunik Espainiaren eta Europako zure lurralde kideen artean? Zeintzuk dira ezberdintasunak eta zeintzuk antzekotasunak?

Proiektu honek herritartasun digitala sustatzen du gazte europarren artean, horretarako IKT tresna jakin batzuk eta TwinSpacea erabiliz, non materialak, iritziak eta ideiak trukatzeko prozesua ematen den.  Ikaskuntza kolaboratiboaren bidez ikasleek zein irakasleek internet erabiltzeak dakartzan arriskuetan sakondu dute eta inguru eskolar batean baliagarriak diren jarduketa protokoloak diseinatu dituzte. Protokolo horiek bi mailatan finkatu dira: lehenengoa internet/teknologia berriak erabiltzearekin lotuta dagoen arazo baten ikuspegi europarra ematen den ikerketa lanean jasotako emaitzak eta hura gainditzeko ikasleek ematen dituzten konponbideak hedatzea da: bigarren maila irakasleek elkarrekin prestatu duten segurtasun digitalerako plana da; honek ikastetxe bakoitzak jarraitu beharreko pautak ezartzen ditu eta ziberjazarpen, online dauden datu pertsonalen lapurreta edo besteen pribazitatea ez errespetatzea bezalako kasuak konontzen lagunduko du. Jarduketa esparru honek ez du soilik kasu horietan zer egin iradokitzen, ikastetxeko langileeak ere orientatzen ditu, izan ere, guztiok teknologia berriak era arduratsuan erabil ditzagun jarraitu beharreko argibide argiak jasotzen ditu. Iradokizun horiek ikastetxe bakoitzak bere Urteko Plan Orokorrean gehi ditzakeen bi dokumentutan jasotzen dira: Langileentzako Erabilera Egokiaren Araudia eta Ikasleentzako Erabilera Egokiaren Araudia.

recomendaciones esafe

Proiektuaren alderdi interesgarri bat hainbat lurralde haien artean alderatzen dituela da, horrela intereneten erabilerari dagokionez Europako gazteak zein ezberdinak diren agerian geratzen baita. Google Docsi esker galdetegi sorta bat prestatu genuen eta ondoren datuak aurkezpenetan jaso genituen. Horrela, ondorioztatu genuen Europako ia gazte guztiek helburu berdinekin erabiltzen dutela haien telefonoa eta denbora berdina ematen dutela interneten. Erabiltzen dituzten sare sozialak batez ere Facebook eta Twitter dira, nahiz eta azken horren erabilera ez zegoen hain hedatua gazte espainolen artean, hauek Whatsappa askoz gehiago erabiltzen zuten. Mugikorren erabilerari dagokionez, ikasle askorentzat oso adierazgarria izan zen  askok mugikorra logelan dutela lo egiten dutela jakitea, normala iruditzen zitzaien baina ikasgelan izandako eztabaiden ondoren berehala ohartu ziren horrek beti telefonoari konektatuta zeudela eta hurbil eduki behar zutela adierazten zuela. Beste adibide bat ziberjazarpena da, proiektuko ikasle guztiek gaia ezagutzen zuten eta jasan zuen norbait ezagutzen zuten. Proiektuan parte hartu ondoren, ikasleek netiketari buruz gehiago jakin zuten eta gaizkiulertuak edo egoera konprometituak eragin ditzaketen egoerak saihesteko interneten nola jokatu ikasi zuten. Gainera, ziberjazarpen kasu baten aurrean nola jokatu eta zein neurri hartu ikasi zuten.

Galdetegien emaitzak eta aurkezpenak gure TwinSpacean eskuragarri daude. Proiektuan landu den konpetentzietako bat digitala izan da. DIGCOMParen esparruan segurtasunari buruzko 4. alorreko honako alderdiak landu ditugu:

4.1 Gailuen babesa: ikasleak badaki bere eta besteen gailu elektronikoak era oinarrizko batean babesten.

4.2 Datu pertsonalak eta identitate digitala babestea: ikaslea internet erabiltzeak dakartzan arriskuez kontziente da. Besteen pribazitatea errespetatzen du eta ziberjazarpen kasu batean jarduketa protokolo bat abiarazteko gai da.

4.3 Osasunaren babesa. Ikasleak badaki teknologia digitalaren erabileratik eratortzen diren eta bere integritate fisiko eta psikikoa erasotzen duten osasunerako arriskuak ekiditen.

Nola lagundu dute ikasleen familiek ikasleak herritar aktibo gisa hezten? 1etik 10erako eskala batean, eta oro har, zein toki hartuko luke familia horien “Herritar digitalaren gradu” delakoak? Ba al dute gai horri buruzko prestakuntzarik?

Familiak ere proiektu honetan oso inplikatuta egon dira. Hasteko, haiekin harremanetan jarri behar izan nuen eTwinning proiektua zertarako zen eta klasean zer egin behar genuen azaltzeko. Proiektuaren gaia zela-eta, familiei laguntza eskatu nien batez ere haien seme-alabak agertzen ziren ikusentzunezko materiala erabiltzeko eta proiektuari buruzko bilaketak egiten uzteko. Halaber, haien laguntza eskatu nien seme-alabei etxetik laguntzeko, haiekin internetera konektatuz eta ikertu behar zituzten gaiei buruzko iritzia emateko.

Familien kolaborazio eta inplikazio onaren adibide bat Francisco Manuel Cano Arroyo irakasleak mugikorrarekiko mendekotasunari eta haren ondorioei buruz eman zuen hitzaldia da. Hitzaldi interesgarri hori gure ikastetxeko Gurasoen Elkarteak sustatu zuen, izan ere, lehenengo momentutik proiektuarekin bat egin zuen eta jarduerak jakinarazten lagundu zuen. Gisa horretako hitzaldietan eta elkarrizketetan argi geratu zen familiek teknologia berriei eta haien arriskuei dagokienez zuten ezagutza maila oso ezberdina zela. Ia guraso guztiek ziberjazarpena ezagutzen zuten eta haien seme-alabek mugikorra eta sare sozialak erabiltzen zituztela kontziente ziren, baina oso gutxik zekiten suebaki bat kudeatzen edo segurtasun pasahitzak berrezartzen. Familiek era horretako formakuntza izatea ikasleek izatea bezain beharrezkoa da eta proiektu honi esker eta familiek zuten parte hartzeko gogoari esker agerian geratu da. Proposatutako eskalan familiak 5 edo 6aren artean kokatuko lirateke, haietako askok mugikorra, bidekontsolak edo internetaren erabilera orduak ezartzen baitituzte, baina oso gutxik baitakite haien seme-alabek eskuragarri duten edukia nola kontrolatu.

Ikasleek proiektua/ jarduerak egin aurretik eta ondoren sareko portaera arauei dagokienez zuten ideia aldatu al da?

  • KOMUNIKAZIOA (mugikorrak, gramatika, testuak, laburdurak, modismoak,…)
  • ERANTZUKIZUNA (deskargak, copyrighta, musika, kopiak, irudiak …)
  • ESKUBIDEAK (haien argitalpenei dagozkienak …)
  • ERGONOMIA (kalte fisikoak, ikusmena bortxatzea, jarrera txarra…)

Ikasgelak eTwinning proiektu batean parte hartzea oso produktiboa izan daiteke, ikasleentzako eta irakasleentzako onura asko ekar baititzake. Gure kasuan, nabarmendu beharra dago ikasleek proiektuko zereginak egiterakoan eta ikerketa lanean jasotako ezagutzak haien ikaskideei erakusterakoan izan zuten inplikazioa. Ikasleek besteak beste ziberseguritateari eta mugikorraren erabilerari buruz gehiago jakiteaz gain, kontzientzia hartu dute talde lana eta ideia trukatzea oso garrantzitsuak direla inguratzen gaituen errealitatea ikuspegi zabalago batetik iksuteko. Orain haien ikaskide europarrek gailu mugikorrak nola erabiltzen badakite, istiluetan esku hartzeko gaitasuna dute eta nola konpondu dakite. Proiektuan parte hartu duten irakasleen zeregina da  ‘Better Internet than Sorry‘ proiektu iraunkor bihurtzea, langile gehiago inspiratzea eta era aktiboan inplikatzea gure institutua toki ziurragoa izan dadin lortzeko.

Nolako eragina izan du proiektuak/ jarduerek (edo proiektuaren gaiak edo jarduera jakin batek) klaustroan? Sarean dugun jarrerari buruzko sentsibilizazioa areagotu al da? Neurriak hartzen al dira, nolakoak? Jarduketa txarrak zuzentzen al dira? Protokolo berriak ezarri al dira? Informatika gelako altzarien kokapena aldatu al da adibidez?

Proiektuaren eragina ere irakasleen klaustroan neur daiteke nahiz eta aurten ebaluatu ahal izango dugun sortu dugun material guztia benetan erabilgarria den ala ez. Esan dugun moduan, ekipo transnazional gisa izan dugun lorpenetako bat langileentzako Erabilera Egokien Araudi bat argitaratzea izan da, irakasle guztiek IKTen erabilera egoki bat lortzeko eta horrela lan egiteko eta irakasteko inguru ziur bat bermatzeko jarraitu behar duten arau sorta bat. Ikastetxe bakoitzak bere egoera eta ezaugarrien arabera idatzi duen Segurtasun Digitalerako Plana ikastetxearen funtzionamendurako dokumentazioan gehituko da eta IKTak urteko plan orokorrean zein tutoretza planean integratzen lagunduko du.

certificado de seguridad digital

Gure ikastetxeak www.eusafetylabel.eu web gunearen zilarrezko segurtasun zigilua jasotzearekin plataforma honek esleitu digun kategoriarekin bat datozen estandarrak mantentzeko konpromisoa hartzen du eta guk datorren urterako helburu gisa ezarri dugu zibersegurtasunarekin eta herritartasun digitalarekin zerikusia duen lanarekin jarraitzea hurrengo kategoria lortzeko egin dugun ahalegina eta lana aitortua izan dakigun.

Francisco Miguel García

IES SAN JOSÉ (Villanueva de la Serena, Badajoz)

eTwinning eta KA1: ‘Job Shadowing in Action!’ proiektua

eTwinning eta KA1: ‘Job Shadowing in Action!’ proiektua

Proiektu aipagarriak

Erasmu + programan sinergiak modu eraginkorrean sustatuz Szkoła Podstawowako, no. 6 de Zabrze (Polonia), eta FEDAC Prats de Lluçanès ikastetxeko, (Espainia), irakasle talde batek eTwinning plataformaren bidez ‘Job Shadowing’ esperientzia aberasgarri bat egin du. Carmen Pellicer, ikastetxe espainiarrean proiektuaren koordinatzailea denak kontatzen digu nola joan den eraikitzen esperientzia hau eta hezkuntza komunitateari zer onura ekarri dizkion. Continuar leyendo

Kit eTwinning: ‘Yo en tus zapatos’

Kit eTwinning: ‘Yo en tus zapatos’

eTwinning-eko kit-ak

Elementu hau ez dago eskuragarri eskatutako hizkuntzan. Sentitzen dut . For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Seguimos con la publicación de algunos de los kits elaborados durante el Taller de Desarrollo Profesional “Proyecta eTwinning” para profesores en castellano. En esta ocasión, hemos elegido “Yo en tus zapatos”, una propuesta de blogs que intenta llamar la atención sobre las diferencias culturales y las posibles dificultades de vivir en un país extranjero.

kit 1 yo en tus zapatos

kit yo en tus zapatos2

Fuente de la imagen de cabecera: diseñada por Freepik.com