eTwinning e STEM

Seguro que, a estas alturas, escoitaches máis dunha vez o termo STEM, mesmo poida que ata te familiarizaras con el. Pero, sabes de que xeito podes integrar este enfoque con eTwinning?

Vivimos nunha sociedade onde a ciencia, a tecnoloxía e mais as matemáticas xogan un papel fundamental. Esta importancia é valorada pola sociedade, tal e como se recolle nos Informes sobre Percepción Social da Ciencia e a Tecnoloxía en España que FECYT leva realizando desde o ano 2002. En concreto, nos seis últimos anos, produciuse un aumento do 60% no interese que xeran os temas de carácter científico e tecnolóxico. Do mesmo modo, a maioría da cidadanía percibe a ciencia e a tecnoloxía de forma positiva. Con todo, estes informes tamén recollen que case a metade dos entrevistados consideran a súa formación científica como baixa ou moi baixa. Ademais, nos últimos anos, produciuse unha diminución no número de alumnos e alumnas que elixen carreiras científicas. Por outro lado, os grandes retos (e os non tan grandes) do mundo son complexos e implican relacionar e adoptar distintos tipos de coñecemento de distintos ámbitos. Ou dito doutro modo, son problemas interdisciplinares que, consecuentemente, necesitan unha formulación e unha resolución interdisciplinar.

Todas estas circunstancias -ciencia presente no noso día a día e valorada pola cidadanía, formación científica inadecuada, diminución no número de alumnos e alumnas que escollen unha carreira científica e problemas interdisciplinares- poñen de manifesto a necesidade de enfocar a educación científica desde unha nova perspectiva.

Neste contexto nace o enfoque STEM (Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñaría e Matemáticas, polas súas siglas en inglés). Xorde ante a necesidade de desenvolver distintas materias desde un enfoque integrador; ante a necesidade non só de formar futuros científicos e científicas, senón de formar unha cidadanía capaz de enfrontarse aos desafíos dunha sociedade cada vez máis complexa. Dar resposta a esta necesidade está sendo unha das principais prioridades das políticas educativas de moitos países e, como consecuencia, estanse a levar a cabo numerosas propostas e iniciativas destinadas a traballar a competencia STEM dentro da aula.

Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñaría, Matemáticas… Non falta algo? Claro que si! A creatividade! Este enfoque non se podería desenvolver sen a capacidade inventiva e a imaxinación que son necesarias para deseñar un experimento, ou un proxecto, ou unha aplicación,… Por iso, ultimamente, á hora de levar a cabo e desenvolver estas propostas e iniciativas xa non falan de STEM, senón de STEAM onde o ”A” supón a incorporación do enfoque artístico tan necesario en calquera proceso de innovación.

Estamos a falar de materias con moitos puntos en común, onde o enfoque integrador entre todas elas parece lóxico. Con todo, dentro do ensino formal estas materias danse de forma separada. Entón, como se pode traballar a competencia STEAM na aula? A resposta está clara, non si? eTwinning!! Son moitas e variadas as opcións que eTwinning ofrece (grupos de traballo, desenvolvemento de proxectos, kits, …) e moitos os docentes e as docentes que as están aproveitando. Desde educación infantil, ata bacharelato, as alternativas son numerosas. Entre todos eles, queremos destacar os seguintes:

Young scientists. Proxecto ganador do Premio Marie Skłodowska Curie. Socias fundadoras: Fina Vendrell Vila (Cataluña) e Natasha Djurkova (Bulgaria).
Química ata na sopa! Proxecto ganador do premio en Lingua Española. Socias fundadoras: Ángela Lupo (Italia) e Carmen Hernández (Francia).
AIMS Alternatives for Innovative Math Study. Proxecto ganador do premio en Lingua Inglesa. Socios fundadores: Irina Vasilescu (Romanía) e Nicolas Houpert (Francia). Coordinadora do proxecto: Valentina Cuadrado Marcos.
We run, we learn. Proxecto ganador do premio Nacional eTwinning Italia. Socios fundadores: Florenci Sales Vilalta (España) e Enrica Maragliano (Italia).
Physical awareness. Socios fundadores: Florenci Sales Vilalta (España) e Enrica Maragliano (Italia).
Kit eTwinning.Percepción Física.
Grupo STEM, administrado por Rafael Montero, docente do Colexio Corazón de María de Xixón.
Science Experiments with Simple Materials, administrado polo docente grego Manolis Kousloglou.

O enfoque STEM está irrompendo con forza no mundo educativo. Parece lóxico posto que, no día a día, o coñecemento, as situacións e os problemas aos que lles temos que facer fronte non están separados en materias. Desde eTwinning ofrécense numerosas opcións para traballar este enfoque na aula, xa sexa a través de proxectos de colaboración enfocados a fomentar o protagonismo do alumnado, a motivalos, a espertar a súa curiosidade, a que se formulen preguntas, …, ou nos grupos de temática STEM. Desde o SNA invitámosvos a descubrir todos estes recursos, a coller as ideas que consideredes oportunas e a empezar a traballar en eTwinning-STEM.